اهمیت فلز مس در صنعت
فلز مس به دلیل پر اهمیت بودن در صنعت جایگاه سوم فلز پر فروش را بعد از آهن و آلمینیوم به خود اختصاص داده است. مس دارای رسانایی الکتریکی و گرمائی بالایی است، در برابر خوردگی مقاوم است و ضدزنگ است و کاملاً نرم و قابل انعطاف است. در میان فلزات خالص، فقط نقره خاصیت رسانایی الکتریسیته بیشتری نسبت به مس دارد. به دلیل خاصیت بیشتر رسانایی مس نسبت به آلومینیوم، در تولید آی سی ها استفاده از مس به جای آلومینیوم رو به افزایش است. ویژگی جالب دیگر مس رنگ آن است که بعد از طلا ، تنها فلزی است که رنگش نارنجی-قرمز است و خاکستری نیست. مس در طبیعت هم به صورت سنگ معدن است و هم فلز. احتمالاً مقاوم بودن و انعطاف پذیر بودن مس بطور همزمان باعث شده نظر انسانهایی را که حدود ده هزار سال پیش زندگی میکردند به خود جلب کند.
کاتد مس
کاتد مس یک محصول اصلی برای تولید مس است. یک کاتد مس مربعی شکل می باشد و بین ۵۰ تا ۸۰ کیلوگرم وزن دارد. یک کاتد مس زمانی تولید شده است که مس خالص از مس شکل نیافته در یک فرایند پالایش الکترولیتی جدا شود.
فرایند متالوژیک استخراج مس به شکل کاتد، با غلظت مس شروع می شود تا آندهایی با خلوص ۹۹٫۵٪ بدست آیند، برای استخراج کاتد مس از حرارت بسیار بالا در فرایندهای ترکیب و ادغام ، تبدیل و پالایش روی آتش استفاده میشود.
از کاتدهای مس به عنوان مواد خام اولیه برای تولید محصولاتی با مس با خلوص بالا و آلیاژ مس استفاده میشود.
فرایند تولید کاتد مس
برای تولید کاتدهای مس ، ابتدا باید تاول مس در آند ریخته شود و سپس بصورت الکترولیتی عمل شود. سپس در مخزن سولفات مس و اسید سولفوریک غوطه ور شده، به همراه یک ورق استارتر کاتد مس خالص ، مس تاول در یک سلول گالوانیک به آند تبدیل میشود. از مخلوط کاتد استیل ضد زنگ نیز در برخی از پالایشگاهها استفاده میشود. با شروع جریان ، یون های مس شروع به انتقال به کاتد یا برگه استارتر می کنند و کاتدهای مس خالص ۹۹٫۹-۹۹٫۹۹٪ را تشکیل میدهند.
درست است که کاتدهای مس، مس خالص تولید شده از فرآوری سنگ معدن مس هستند اما با این حال ، این کاتدها در شکل نهایی که استفاده میشوند به عنوان موادی از مس نیستند. بلکه ماده های مجزا از مس اولیه هستند.
ورقهای کاتدی مس جداگانه توسط تامین کنندگان مختلف در ابعاد مختلف ۰/۵ تا ۱ مترمربع و ضخامت ۳ تا ۲۰ میلی متر ، با یا بدون گوش تولید میشوند.
کاتد مس ورودی اصلی مواد اولیه برای تولید میله مسی برای صنعت سیم و کابل است. مس نیز در تولید برنج ، لوله مسی ، محصولات ورق مسی استفاده میشود و در بیش از ۴۵۰ آلیاژ وجود دارد.
بسته های ورق کاتد مس بین ۱ تا ۴ تن و درکنار هم با تسمه های فلزی نگهداری میشوند و بدون بسته بندی ارسال میگردند. در حین دست زدن به این کاتدهای مسی باید مراقب بود تا از شکستن احتمالی تسمه ها که با جداسازی و از بین رفتن برخی ورق ها، ناپایدار هستند، جلوگیری شود.
کاتدهای مس الکترولیتی معمولاً بر اساس وزن خریداری میشوند و به طور معمول بدون بسته بندی ارسال میشوند و اغلب به همراه نوارهای فلزی بسته میشوند. در حین کار با کاتدهای مسیِ بسته بندی شده، باید دقت کرد که استفاده نادرست باعث خرابی باندهای فلزی نشود.
همان طور که گفته شد، از آنجایی که از این کاتدها برای تهیه محصولات مسی با خلوص بالا استفاده میگردد، بنابراین ضروری است که، هنگام حمل و نقل و جابه جایی ، کاتدهای مس به هیچ ماده خارجی آلوده نشوند.